Yatmadan önce içilen 1 fincan melisa çayı bizi nasıl sakinleştiriyorsa; bazı yiyecek ve içecekler de bizi daha stresli yapabiliyor. Özellikle stresli ve yorgun olduğunuzda aşağıdaki besinleri daha az tüketmek, stresle baş etmenizi kolaylaştırabilir. Kahve Az miktarda alınan kahve/kafein dikkati ve konsantrasyonunu artırırken, 200-300 mg’ın üstünde kafein almak stres hormonu ve adrenalin salgısına neden olarak sizi stresli ve kaygılı yapar. Fazla miktarda alınan kafein, vücuttan daha fazla magnezyum atılmasına neden olarak, magnezyumun sakinleştirici etkisinden yararlanamamanızı ve daha sinirli olmanıza neden olur. Kafein uyku kalitesini bozduğu için de, uzun vadede sizi daha gergin yapar. Çay Çayın içerisindeki Tein, kafeinin ikiz kardeşidir. Kafein molekülü daha serbestken, tein dokulara daha bağlıdır. Bu nedenle teinin etkisi, kafeinden daha uzun sürede ortaya çıkar. Çayı, kahveye kıyasla daha çok sulandırdığımız için daha az yoğunlukta alırız. Sonuç olarak 2 bardak demli çayın, 1 fincan kahve ile aynı olduğunu unutmayın. Şeker Şekerli besinler tüketmek, özellikle tek seferde ve yüksek miktarlarda tüketildiklerinde fazla insülin salgılanmasına, gereğinden fazla salgılanan insülin ise kısa sürede kan şekerinde düşmelere neden olur. Kan şekeri düşmeleri beyni daha irritabl yaparak sizi sinirli ve gergin yapar. Kan şekeri düşüşleri aynı zamanda stres cevabını ortaya çıkararak stres düzeylerinin artmasına neden olur. Şekerli besinler, besin içeriklerinin düşük olması/herhangi bir besleyici özellik taşımamaları nedeniyle de, metabolik stresinizi artırarak sizin stresinizi artırır. Yapay tatlandırıcılar, özellikle aspartam: Gerçek şeker kadar olmasa da, tüm tatlandırıcılar insülin yanıtına neden olurlar. Bu da kan şekeri dalgalanmalarına ve stres yanıtının ortaya çıkmasına neden olur. Aspartam ayrıca beynin uyarılabilirliğini artırarak sinirlilik ve stres katsayısında artışa neden olur. Kola ve benzeri kutu içecekler: Bu içecekler; hem kafein, hem de şeker ya da tatlandırıcı içerdikleri için iki koldan sizi daha sinirli ve gergin yapar. Rafine karbonhidrat Vücudunuz için, bağırsaklardan emilirken şeker ve diğer kompleks karbonhidratlar arasında (ekmek, nişasta, makarna) son tahlilde bir fark yoktur. Çünkü tüm karbonhidratlar tekli şekerlere indirgenerek emilirler. Şeker için söylediklerimin hepsi burada da geçerli. Ayrıca işlenmiş karbonhidratlar paketli ürünlerin içerisindeki besin katkı maddeleri ve yapay tatlandırıcılar ile birleşince sinirlilik yapma olasılıkları artar. Lifsiz karbonhidratlar ayrıca bağırsaktaki bakterilerin dengesini bozarak hem enflamasyona hem de serotonin metabolizmasında bozulmaya neden olur. Gluten Gluten içeren gıdalar çoğunlukla rafine karbonhidrat veya işlenmiş ürün oldukları için insülin salgılanması ve şekerli ürünlerde olduğu gibi kan şekeri düşmeleri ve stres cevabının ortaya çıkmasına neden olurlar. Gluten ayrıca bağırsakta artmış bağırsak geçirgenliğine neden olarak hem vücutta hem de beyinde enflamasyona neden olur. Bu ise hem stresi artırır hem de uykuyu bozarak, sizi daha sinirli ve gergin yapabilir. Gluten hassasiyeti olan hastalarda gluten, depresyon ve anksiyete bulgularını artırabilir, uyku kalitesini bozabilir. Şarküteri ürünleri Şarküteri ürünlerinde değişik protein kaynakları (et, kıkırdak, organ, deri vs) mikrobiyal transgluminaz adı verilen bir madde ile bir araya getirilerek, etin bütün olarak görünmesi sağlanır. Mikrobiyal transglutaminaz ayrıca şarküteri ürünlerine pembe/kırmızı rengi verir. Mikrobiyal tranglutaminazlar bağırsak geçirgenliğini artırarak vücudunuzu ve sizi strese sokar. NÖROLOJİ UZMANI DR. BANU FRESKO