Fener’de Patrikhanenin arkasında, Sancaklar Yokuşu’nda bulunan okul, Fransa’dan getirtilen kırmızı tuğlalardan yaptırıldığı için halk arasında “Kırmızı Okul” diye de anılan Fener Rum Erkek Lisesi (Günümüzdeki adı: Özel Fener Rum Lisesi ve İlköğretim Okulu), Haliç'in her iki tarafından da görülebilen kırmızı rengi ve kubbeli mimari yapısı ile çok az sayıda kalmış Rum eğitim kurumlarından biridir.

İstanbul'un en güzel yerlerinden birinde yer alan okul, gerek mimari yapısı gerekse tarihsel değeri ile İstanbul’un en görkemli binalarından biridir. Diğer faaliyet halindeki liseler Zapyon ve Zoğrafyon Liseleridir.

Lise yüzlerce yıllık tarihi içerisinde “Patrikhane Akademisi”, “Büyük Rum Halkının Müzesi”, “Şehirlerin Kraliçesinin Müzesi”, “Kırmızı Okul”, “Mektebi Kebir”, “Birinci Akademi”, “Kuru Çeşme Rum Halkı Müzesi” gibi birçok isimle adlandırılmıştır.

İstanbul´un fethinden sonra Bizans´ın yönetici sınıfı ve tüccarlar kenti terk ederek Ege adaları, İtalya ve Fransa´ya sığınmıştır. Fatih Sultan Mehmet, 1454´te, tüm İstanbullu Ortodoksları kente geri çağırır. Bu çağrısını bir fermanla resmileştiren Fatih, Ortodokslar´ın kendi dillerinde eğitim yapabileceklerini, patrikhanelerini yeniden ihya edebileceklerini ve tüm ibadetlerinin eskiden olduğu gibi serbestçe yerine getirebileceklerini bildirir. Bunun üzerine İstanbul´dan ayrılanlar gruplar halinde kente geri dönmeye başlamışlardır.

Patrikhane, o dönemde Fatih Camii´nin bulunduğu, Oniki Havariler Manastırı´na yerleştirilmiş, daha sonra Fethiye Kilisesi´ne nakledilmiş, son olarak Fener´deki bugünkü yerine taşınmıştır.

Patrik Gennadios ile Fatih Sultan arasında yapılan anlaşma gereği 1454´te Fener sınırları içinde bir okul kurulmuştur.

Geniş olanaklar sağlanan bu eğitim kurumundan Osmanlı İmparatorluğu´nun yüksek mevkilerde görev almış pek çok kişi yetişmiştir. Fenerli Rum, baş tercüman, Eflak ve Boğdan beyleri, patrik ve yüksek din görevlileri bunlar arasındadır.

Burada antik ve çağdaş felsefe, klasik filoloji ve edebiyat gibi teorik ağırlıklı dersler okutulmuştur. Okulun hocaları arasında çok ünlü yazar ve araştırmacılar da bulunmaktadır. Bunlardan bazıları baba ve oğul Zigomolar (1556-1580), Teofilos Koridaleus (1621-1639), Aleksandros Mavrokordatos (1663-1671), Avgenios Vulgaris (1760-1761) ve Konstantin Kumas sayılabilir. Okul 1861´den sonra klasik eğitim veren bir liseye dönüşmüştür.

Günümüze kadar ulaşan görkemli bina 1881´de mimar Dimadis tarafından inşa edilmiştir. 1903´te okulun bünyesine, ilkokul öğretmeni yetiştirmeye yönelik, klasik filoloji ve pedogoji eğitimi veren bölümü eklenmiştir.Haliç´in iki yakasında bulunan en görkemli yapılardan bir olan okul Cumhuriyetten sonra Fener Rum Erkek Lisesi adını almıştır.

Okulun bugünkü binası, On dokuzuncu yüzyılın en önemli mimarlarından biri olan ve Fener Rum Erkek Lisesi mezunları arasında bulunan mimar Dimadis tarafından inşa edilmiştir. Haliç´in her iki yakasındaki yapılar içinde Süleymaniye´den sonraki en büyük binası olan eserin yapı malzemelerinden çoğu Marsilya´dan getirilmiştir. Avrupa´nın çeşitli ülkelerinde özellikle İtalya ve İspanya´da da şatolar yapan Dimadis, eseri beş sene içinde bitirmiştir. Fener sırtlarındaki yüksek tepe üstüne inşa edilen eser, geniş ve yüksek cephesi, kırmızı ateş tuğlaları ve ortasındaki kubbeli kalın bir kulesiyle dikkatleri çekmektedir.

AdresBalat, Sancaktar Ykş. No:36, 34087 Fatih/İstanbul

Kuruluş tarihi: 1454

Telefon(0212) 521 22 52

Eğitim dili: Rumca ve Türkçe

Kaynaklar:

https://tr.wikipedia.org/

https://listelist.com/

https://www.degisti.com/

https://www.mynet.com/

https://www.wikiwand.com/

https://www.nenerede.com.tr/