Cennet Efendi Türbesi

Türbe, Aziz Mahmut Efendi Sokağı üzerinde ve Hüdâyî Külliyesi'nin karşısındadır. Ahşap olan bu türbe sonradan yanmıştır. Sokağa bakan cephesinde 18 nolu bir kapı ve beş büyük penceresi vardı. Kapı üzerinde ta'lik yazı ile yazılmış, Mehmet Mısrî imzalı, sekiz mısralı mermer bir kitâbe vardır ki, o da şudur: Rabi'a Hanım olub sahibe-i hayr-ü kerem Eyledi Hakk yoluna cûd ü semâhat icrâ Ya'ni bu Cennet Efendi'nin idüb türbesini Sarf-ı nakd ile bina kıldı mezarın ihyâ Kıl ziyâret geh gelüb ravza-yı Cennet'dir bu Şemme-i hak ıtırnâki virir kalbe safâ Mevlevî nezri ile Şemsî didim târîhin Rabi'a Cennet'e yapdırdı makâm-ı ulyâ Nemeka Mehmed Mısrî 1287 Kitâbe, meşhur Osman Şems Efendi tarafından hazırlanmış ve Hattat Mısırlı Mehmet Efendi tarafından da yazılmıştır. (Şeyh Osman Şems Efendi Türbesi bahsine bakınız.) Türbenin boyu 12.80 m, eni 7.5 m, ve yüksekliği ise 4 m'dir. Dış kapıdan birinci bölmeye girilir. Burada, pirinç parmaklık içinde türbenin bâniyesi Rabia Adviye Hanım'ın ve iki oğlunun sandukaları vardır. Rabia Hanım, 1295 (1878)'de, birinci oğlu Üsküdar Başkomiseri Burunsuz Vehbi Bey 1306 (1888)'de ve ikinci oğlu Miralay Tevfik Bey ise 1325 (1907) senesinde vefat etmişlerdir. Tevfik Bey'den başka, diğer iki sandukanın önünde levhaları vardı. Vehbi Bey ile Tevfik Bey aynı yere gömüldüğünden sandukaları birdi. Bu sandukalar bir lâhit kaidesi üzerine oturtulmuştu. Ayrıca bu pirinç kısımda beş adet boş sanduka daha vardı. Rabia Hanım ile oğullarının bunların yerine gömüldüğü söylenir. Sandukaların sol tarafındaki ahşap bir merdivenden türbedar odasına çıkılırdı. Burasının, Cennet Efendi zamanında zaviye olarak kullanıldığı rivayet olunmaktadır. Sicill-i Osmânî de bu rivayeti doğrulamaktadır. Türbe, ortadan iki kısma ayrılmıştır. Ortadaki kapıdan ikinci kısma geçilmekte idi. Kapının iki yanında ikişer pencere vardı. Burası Cennet Efendi Türbesi'dir. İçinde yedi adet sanduka mevcuttu. Beş tanesinin levhaları Şeyh Gülşen Efendi zamanında (öl. 1921) Kısıklı Camii imamı Osman Efendi tarafından yazılmıştır. Üç sanduka pencereler önünde olup diğer dördü arkadadır. Ön sırada, ortada Cennet Efendi medfundur. Cennet Efendi sandukasının solunda eşi gömülüdür. Fakat ismi malum değildir. Sağ tarafındaki sanduka, ismi belli olmayan hulefasından bir zata aittir. Arka kısımdaki sandukalardan ikisinin levhaları yoktur. Evvelce, Hanımefendi diye levhalar varmış. Cennet Efendi'nin kızlarına veya hanımlarına ait olduğu söylenir. Diğer iki sandukadan biri, Âsitâne'nin şeyhlerinden Mehmet Ruşen Tevfikî Efendi'nin eşi Fatma Hanım'a aittir. 1288 (1871-72)'de vefat etmiştir. Diğer sandukanın altında iki kadın ve bir çocuk gömülüdür.