EMİNÖNÜ

YOL TARİFİ, HARİTA, NAVİGASYON, NEREDE

İstanbul’da turistlerin çok sık ziyaret ettiği, günlük koşuşturmanın en yoğun olduğu meydanlardan biridir Eminönü.

Dünyaca ünlü Mısır Çarşısı, Çiçek Pazarı ve Yeni Cami’ye ev sahipliği yapan meydanın tarihi, İstanbul’un 8 bin 500 yıllık tarihi ile paraleldir. Bu nedenle Eminönü Meydanı’nın bulunduğu coğrafya, Tarihi Yarımada olarak adlandırılır.

Yeni Cami’nin Mısır Çarşısı’na bakan giriş kapısı önündeki alan, yüzlerce güvercine ev sahipliği yapar. Tarihi meydan ve çevresinin yerleşimden çok ticaret bölgesi olması nedeniyle bölgede, gündüz nüfusu ile gece nüfusu hayli farklılık gösterir.

Gündüz iğne atsanız yere düşmeyecek derecede yoğun bir kalabalığı ağırlayan Eminönü Meydanı, gece bambaşka bir hale bürünür; geçmişin izlerini bugüne taşıyan tarihi yapılarla adeta baş başa kalır.

Bizans’ın ilk kurulduğu yer, bugünkü Topkapı Sarayı çevresi ile Sarayburnu ve Sirkeci bölgesi civarındadır. O dönemde Sarayburnu’nun batısından başlayarak Sirkeci ve Eminönü sahilinin tümü limandır. 10’uncu yüzyıldan sonra Cenevizliler ve Pisalılar başta olmak üzere Latin kolonileri, Eminönü-Sirkeci civarında imtiyazlı bölgeler elde edip buralara yerleşirler ve limanda kendi ticaret iskelelerini kurarlar.

Bizans döneminde olduğu gibi Osmanlı döneminde de yoğun bir ticaret merkezi olmaya devam eden bölge, Deniz Gümrüğü ve Gümrük Eminliği’nin burada bulunması sebebiyle Eminönü adını alır. Pek çok yabancı seyyahın gravürlerine konu olan Eminönü’nün mimari karakteri, zaman içinde büyük değişikliğe uğrar. Bu değişimde Galata Köprüsü’nün rolü büyüktür. Sultan Abdülaziz döneminde demiryolunun Sirkeci’ye gelişi, tünelin yapılması, atlı ve daha sonra da elektrikli tramvaylar ile 19’uncu yüzyıl sonunda Galata ve Sirkeci’de yapılan yeni rıhtımlar, Eminönü ve meydanın görüntüsünü değiştirir.

Sirkeci Garı’nın yapılması ile bölge, kent hayatında daha da önem kazanır. Dördüncü Vakıf Han ve Büyük Postane, bölgenin önemini daha da artırır. Fiziki yapı, Cumhuriyet’in ilanından sonra, özellikle Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar zamanında, 1938 ile 1949 yılları arasında değişir. Yeni Camii’nin önündeki yapılar ve köprü için bilet kesen kulübelerin kaldırılmasıyla Eminönü Meydanı açılır. Mısır Çarşısı’nın etrafı açılarak restore edilir ve daha sonra da devam eden yıkımlar ile Eminönü Meydanı bugünkü haline kavuşur.

Son yıllarda çeşitli kültür ve sanat etkinliklerine de ev sahipliği yapan meydan, aynı zamanda Adalar, Kadıköy, Üsküdar ve Boğaz Hatlarında yolcu taşıyan vapurların iskeleleri ile turistik Boğaz gezisi yapan motorların kalkış noktasıdır. Meydanda, İstanbul’un birçok semtine sefer yapan otobüslerin ana terminallerinden biri de yer almaktadır.