Türkiye İş Bankası Müzesi
“İş Bankası kurumu, Cumhuriyet tarihinde ekonomi bakımından başlı başına yer alacaktır. Bu kurum, naçiz bir servetin bile ekonomik hayatta ferd menfaatlerine hasrolunmayıp ulus menfaatlerine hasredilmesinden çıkabilecek olan büyük neticeleri, az bir zamanda ve bahusus yepyeni bir devlet kuruluşunun türlü inkılâp güçlükleri içinde âlemşümul bir surette fi'len göstermiştir."
K.Atatürk, 26 Ağustos 1936
Büyük Kurucumuz Atatürk'ün yukarıda yer alan veciz cümlelerinde de ifade edildiği gibi Bankamız Cumhuriyet'le yaşıt tarihinde nice başarılara imza atmış, daha kuruluşunda, "Türkler bankacılık yapamaz" düşüncesini yıkarak, "sermayedarlığı yürütemezler" görüşünün de aksini ispat etmiştir.
Ülke ekonomisinin kurulup güçlenmesinde öncü bir rol üstlenen Bankamız, yalnızca ulusal sermayenin oluşmasını değil, bu sermayenin verimli alanlara yatırılmasını da temel işlevleri arasında görmüştür. Kuruluşundan itibaren, bir taraftan çağdaş ve ulusal bankacılığı ülkemizde kurup geliştirmeye çalışan Bankamız, bir taraftan da Türkiye'nin sanayileşme çabasına katkıda bulunmuştur.
Gurur duyduğumuz bu geçmiş, İş Bankası ailesinin yeni kuşakları için sürekli yükselen bir başarı çıtası ve önemli toplumsal sorumluluklar anlamını taşımaktadır.
Bu sorumluluğumuzun bir gereği olarak, aynı zamanda ülkemizin kuruluş ve kalkınma öyküsü olan tarihimizi gelecek kuşaklara aktarabilmek üzere 1990'ların sonlarında kurum tarihi çalışmaları başlatılmış, Kasım 2007’de Türkiye İş Bankası Müzesi ziyaretçilere kapılarını açmıştır.
Müzemizin hazırlık çalışmaları kapsamında 1924’ten bu yana Türkiye'nin dört bir köşesinde biriken belgeler, fotoğraflar, filmler, objeler, hatta hafızalarda ve kalplerde yer etmiş hatıralar özenle toplanmış, belgelenmiş, ömürlerini gelecek nesillerle buluşacak şekilde uzatmak için restore edilmiş, korumaya alınmıştır. Uzmanlarca yüksek olduğu belirtilen maddi değerinin çok ötesinde manevi değere sahip olan, aziz bir hatıranın yansıması bu koleksiyonlara ev sahipliği yapan, kol kanat geren Yenicami Şubemiz tarihi binası da çağdaş müzeciliğin tüm gereksinimlerini karşılayacak biçimde, ancak tarihi özellikleri de korunarak hazırlanmıştır.
Bugün İş Bankası Müzesi, İş Bankası’nda çalışan herkesin emeği ve İş Bankası'yla çalışan müşterilerimizin güveni ile toplumsal yaşamımıza ve tarihimize ışık tutacak çalışmalarını sürdürüyor. Saklama ve koruma işlevinin ötesine geçerek koleksiyonunu sürekli geliştiriyor, kurumsal tarihini güçlendiriyor. Müzede gerçekleştirdiği atölyelerle çocuklara ve gençlere hem ekonomi hem tarih alanında eğitimler veriyor. Ziyaretçilerinin Cumhuriyet iktisat tarihine bir pencere açabilmeleri, gezi deneyimlerini daha nitelikli kılabilmeleri için kendini sürekli yeniliyor.
MÜZE BİNASI
Bina Osmanlı İmparatorluğu'nda posta teşkilatının kurulduğu 1840 yılından itibaren Yenicami avlusu posta hizmetlerinde merkezdi. Bu alandaki önceleri Evkaf Nezareti'ne ait olup cizye vergisinin alındığı yer olarak kullanılan büyük ahşap bina, hayvanların sığmasına uygun bir avluya sahip olması, şehir ticaretine ve sahile yakın bir yerde bulunması sebebiyle "Postahane-i Âmire"ye dönüştürüldü. 1870 yılında Posta ve Telgraf idareleri birleştirilerek bir nezaret idaresine verilince Postahane-i Âmire'ye "İstanbul Postanesi" adı verildi. Zamanla bu ahşap binaya nezaret kalemleriyle posta servisleri sığmadı ve daha geniş bir binaya ihtiyaç duyuldu. Ahşap yapı 1890 yılında yıktırılarak yerine, bugün İş Bankası Müzesi'ne ev sahipliği yapmakta olan kârgir bina yaptırıldı. 23 Eylül 1892’de hizmete açılan binanın inşaatı müteahhit Şeyh Ahmed Muhtar Talat Efendi tarafından gerçekleştirildi.
Açılışından sonra binanın kullanımı uzun süreli olmadı ve İstanbul Postahanesi, Sirkeci'de 1909 yılında yapımı biten Büyük Postahane'ye taşındı. Yenicami binası ise 1917 yılında kurulan Osmanlı İtibar-ı Milli Bankası'na devredilene dek "paket postahanesi" hizmeti verdi.
1927'de Türkiye İş Bankası'nın İtibar-ı Milli Bankası ile birleşmesiyle Yenicami'deki bina İş Bankası'na devredildi. Devirden sonra banka şubesi olarak kullanılmak üzere çeşitli tadilatlar yapıldı. Çalışmalar süresince Banka'nın 70 kişiyi bulan personelinin yerleşmesi için yeni odalar oluşturuldu.20 Şubat 1928 tarihinde bina, İş Bankası İstanbul Şubesi olarak hizmet vermeye başladı. İstanbul'da diğer şubelerin açılmaya başlamasından bir süre sonra 1950'li yıllarda Yenicami Şubesi adını aldı, bina 2004 yılına kadar banka şubesi olarak kullanıldı.
2005 yılında binanın Türkiye İş Bankası Müzesi olarak açılması için çalışmalar başladı. Binanın banka şubesi olarak kullanılmaya başladığı dönemlerdeki orijinal yapısına ait sabit mobilyalar ve detaylar olduğu gibi muhafaza edilerek, müze işlevinin gerektirdiği iklimlendirme, güvenlik ve aydınlatma sistemleri eklendi. Bodrum katta bulunan Ana Kasa ve Kiralık Kasa Daireleri sergilemeye açılmak üzere düzenlendi, arşiv olarak kullanılan depolardan biri koleksiyonların saklanması için hazırlanırken, diğeri atölye çalışmalarının gerçekleştirilmesi için 50 kişilik bir salona dönüştürüldü.
Binanın giriş katı, banka şubesi kullanımına tamamen sadık kalınarak bankoları ve kasalarıyla sergi alanı olarak tasarlandı. Güvenlik odası danışma, amir odası ise kitap ve hediyelik eşya satış mağazası olarak yeniden kurgulandı. Birinci kattaki odalar koleksiyon sergileri, ofisler ve ıslak hacimler için kullanıldı.
KOLEKSİYON
Türkiye İş Bankası Müzesi koleksiyonu, Banka'nın kuruluşundan bugüne dek kullanılan, Cumhuriyet Dönemi bankacılığının dönüşüm evrelerini yansıtan ve Banka'daki gündelik yaşamın vazgeçilmez parçası olan nesnelerin oluşturduğu bir koleksiyondur. Türkiye İş Bankası’nın kağıt ve görsel malzemeden oluşan koruma altındaki zengin arşivinden çok sayıda parça da, kurgusu çerçevesinde salonlarına yerleştirerek ziyaretçileriyle paylaşmaktadır.
Müzede farklı dönemlere ait daktilolar, muhasebe ve hesap makineleri, kumbaralar, damga ve mühürler, bekçilere ait alet-edevat, promosyon malzemeleri, çeşitli iletişim araçları, büyük servis kasaları gibi nesneler sergilenmektedir. Ayrıca sabit halde bulunan eski banka bankoları, ana kasa ve kiralık kasa daireleri de ziyaretçinin erişimine açıktır.
Poliçeler, makbuzlar, tahsilat fişleri, kasa fişleri, hisse senetleri, çekler, banka cüzdanları gibi bankacılık hizmetlerine ilişkin belgeler; sözleşmeler, banka iç yazışmaları, kurum ve kuruluşlarla yapılan resmi yazışmalar, bankaya yazılan mektuplar, şubenin ilk dönem personel bilgileri gibi toplumsal ve iktisadi hayatı yansıtan belgeler, gazete reklamları, reklam afişleri, kartpostallar gibi tanıtıma yönelik malzemeler, fotoğraflar, resimler, eski mimari plan ve projeler ile çeşitli konularda yapılmış onlarca film İş Bankası arşivini oluşturmaktadır. Tüm bu arşiv, sosyal tarih ve iktisat tarihi alanlarında tarih yazımını fark edilir biçimde zenginleştirecek çeşitliliğe sahiptir. Türkiye İş Bankası Müzesi, bankacılık kurallarını her zaman gözeterek, bu arşivi ziyaretçileriyle paylaşmaktadır.
Bağlı Olduğu Kurum/Kişi: İstanbul Türkiye İş Bankası
Denetleyen Müze: İstanbul Hisarlar Müzesi Müdürlüğü
ZİYARET SAATLERİ
10:00 - 18:00
Pazartesi günleri, Ramazan ve Kurban bayramlarının ilk günleri ile 1 Ocak günü hariç her gün 10:00-18:00 saatleri arası açıktır.
Adres:Hobyar Mah.Bankacılar Cad. No:2 Bahçekapı-Eminönü-İSTANBUL
Telefon +90.212 511 13 31
Faks +90.212 526 77 29