İstanbul Demiryolu Müzesi
İstanbul Demiryolu Müzesi, İstanbul’un Avrupa kapısı olan tarihi İstanbul (Sirkeci) Garı’nda 23.09.2005 tarihinde ziyarete açılmıştır.
Müzede Rumeli Demiryollarına ve TCDD'nin Trakya hattına ait orjinal vaziyet planları, çizimler, çeşitli fotoğraflar , demiryolu aletleri ve haberleşme araçlarının yanısıra demiryolları idaresinde geçmişte varolan demiryolu okulları ve TCDD hastanelerine ait objeler ve fotoğraflarda yer almaktadır.
Türkiye’de 1955 yılında ilk elektrikli tren işletmeciliğine geçişin simgesi olan banliyö trenlerinden birinin makinist bölümü müzenin en çok ilgi çeken bölümüdür.
Efsane tren Orient Ekspres’in efsane garıdır İstanbul Gar. Orient Ekspres’in 19-22 Mayıs 1977 tarihlerinde yapılan son seferinde yolcularına dağıtılan hatıra madalya ve Wagon-Litz şirketine ait ve bu trende kullanılan gümüş yemek takımları sergilenen objeler arasındadır. Müzede 19. ve 20. yüzyıla ait 400 eser sergilenmektedir.
İSTANBUL(SİRKECİ) GAR'ININ TARİHÇESİ
İstanbul'un Avrupa'ya açılan kapısı Sirkeci Gar'ının temeli 11 Şubat 1888 günü büyük bir törenle atıldı. 03 Kasım 1890'da hizmete açılan görkemli gar binasının mimarı Alman mimar ve mühendis A.Jasmund'dur. Berlin Üniversitesi mezunu olan Jasmund şark mimarisi konusunda incelemeler yapmak üzere İstanbul'a gelmiş, Sultan II.Abdülhamit'in güvenini kazanarak sarayın danışman mimarı olmuştur.
Jasmund gar binasının projesi hazırlanırken özellikle bir nokta üzerinde durmuştu. İstanbul, batının bitip Doğu'nun başladığı yerdi. Birbaşka deyişle Doğu ile Batı'nın birleştiği noktaydı. Bu nedenle bina oryantalist bir uslupla hayata geçirilmeli, bölgesel ve ulusal biçim kalıplarına yer verilmeliydi. Bu uslubu yansıtmak için cephelerde tuğla bantlar kullanıldı. Sivri kemerli pencereler, ortaya ise Selçuklu dönemi taş kapılarını anımsatan geniş bir giriş kapısı yaptı. Vitraylar bu uslubu tamamlıyordu.
Binanın kaidesi granit, cephesi mermer ve Marsilya Arden'den getirilmiş taşlarla yapıldı. Bekleme salonlarına, Avusturya'dan getirilmiş büyük çini sobalar konuldu. Binanın aydınlatılması ise çeşitli yerlere konulan 300 havagazı feneriyle sağlandı.
Sirkeci Garı'nın yapıldığı dönemdeki hali çok görkemliydi. Deniz binanın eteklerine kadar geliyor ve denize taraçalar halinde iniliyordu.
Orta girişin iki yanında saat kulesi, üç büyük lokanta, ayrıca binanın arkasında geniş bir bira bahçesi ve açık hava lokantası bulunmaktaydı.
Gar'daki büyük lokanta ise binanın saat kulesi cephesindeydi. Lokantaya uzun mermer merdivenlerle çıkılıyordu.
Yedikule'de yapımına başlanan demiryolu Yenikapı'ya geldiği zaman hattın, Sarayburnu'na kadar uzanan Topkapı Sarayı bahçesinden geçirilmesi konusu uzun tartışmalara yol açmış, Abdülaziz'in izniyle hat Sirkeci'ye ulaşmıştır.
Ancak, Sirkeci'ye ulaşan demiryollarının yapımında istimlak amacıyla tarihi değerine paha biçilemeyen Bizans ve Osmanlı saray ve köşkleri yıkılmış, sahil özeliğini yitirmiştir.
Gar'ın büyük kapısı üstünde bugün mevcut olmayan ama yeri bulunan tuğra ile Muhtar Efendi tarafından tanzim edilmiş şu kıt'a yazdırılmıştır;
"Ulu Hakan himmet ederek
Buyruk verdi.
Demiryol için bu gönül çeken
İstasyonu yaptırdı.
Tarihi ilan için çıktı özel bir tren"
Sultan Hamit yaptırdı bu süslü ve gönül çeken istasyonu 1869 yılında yapım imtiyazı verilen 2000 km .lik Şark demiryollarının milli sınırlar içinde kalan 337 km .lik İstanbul-Edirne ve Kırklareli-Alpullu kesiminin 1888 de bitirilerek işletmeye açılmasıyla İstanbul, Avrupa demiryollarına bağlanmıştır.
Bağlı Olduğu Kurum/Kişi:İstanbul TCDD İşl. Genel müdürlüğü
Denetleyen Müze:İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü
Adres: TCDD İstanbul Demiryolu Müzesi İstanbul Gar (Sirkeci)
Hocapaşa Mah.34110
Fatih (Eminönü)/İSTANBUL
Telefon : 0212 527 12 01
: 0212 520 65 75 / 7885 (sadece müze telefonudur)
Pazar-Pazartesi ve resmi tatiller dışında her gün 09.00-12.30 ve 13.00-17.00 saatleri arasında açıktır. Ücretsizdir.