İstanbul İli, Fatih (Eminönü) İlçesi, Mercan Ağa Camii ve Haziresi 2015-2016 Yılı Uygulama (Restorasyon-Esaslı Onarım)
Konumu, Fatih ilçesinde bulunan Mercan Ağa Camii, Taya Hatun mahallesinde Örücüler sokak ve Tığcılar sokak arasında konumlanmaktadır.
Tarihçesi, 632 ada, 6 pafta, 38 parsel üzerinde bulunan Mercan Ağa Camii’ nin yapım tarihi için Hacı Mercan Bin “Abd’ul-Lal atik’in Evail-i Zi’ı-Hicce 868/1464 tarihli Vakfiyesine dayanarak ilk yapılış tarihi için 1464 olduğu söylenebilir. Yapılan araştırmalarda caminin yangın geçmişinin olduğu ve tekrar yenilendiği bilinmektedir. Kapı üstü tarih beytine göre cami, H.1114 (M.1702) de yenilenmiştir. Yapı 1950 senelerinde bir tamir görmüştür.
Mimari özellikleri, Cami kagir ve ahşap özelliklerde, harim katı ve mahfil katı olup 17,05 x 23,67 m ebatlarındadır. Son cemaat yeri ahşap yapıya sahip olup cami beden duvarları yaklaşık 1,2 m kalınlığında taş ve tuğla sırası ile yapılmıştır. Avlu girişleri Tığcılar ve Örücüler girişlerinden sağlanmaktadır. Cami avlusunda şadırvan, sarnıç ve tuvalet yer almaktadır.
İstanbul İli, Fatih (Eminönü) İlçesi, Mercan Ağa Camii ve Haziresi 2015-2016 Yılı Uygulama (Restorasyon-Esaslı Onarım) İşi’ ne ait,
Sözleşme Tarihi: 07.07.2015
Yer Teslim Tarihi: 13.07.2015
İş Bitim tarihi: 05.01.2020
Toplam Sözleşme Bedeli: 3.502.349,70 TL
Yapılan uygulamalar,
Cepheler, çimento sıvalı duvarlar yapılan raspalar sonrası ortaya çıkarılmış olup, beden duvarları derzli olarak yenilenmiş, ortaya çıkan pencere sövelerinde onarım ve değişimler yapılmıştır. Tuğla kemerler yenilenmiş ve onarılmıştır. Son cemaat yeri duvarlarında muhdes tuğla imalatlar kaldırılarak aslına uygun şekilde ahşap elemanlarla yeniden yapılmıştır. Ahşap son cemaatte giyotin pencereler yapılmıştır.
Döşemeler, harim içinde üzeri beton şap ile kaplı özgün şeşhane tuğlalar açığa çıkarılmış olup ihyaları yapılarak günümüze kazandırılmıştır. Özgün şeşhane tuğlalar üzerine ahşap döşeme uygulanmıştır. Son cemaat yeri sekilerindeki şeşhane tuğlalar yenilenmiştir. Mahfil katındaki ahşap döşemeler yeniden imal edilerek tüm cami iç yüzeylerinde halı döşenmiştir. Avluda bulunan beton ve döşeme kaplaması alınarak avlu özgün kotuna indirilmiş ve restorasyon projesine uygun şekilde ve çıkan taş dokuya örnek oalrak yapılmıştır.
Çatı, cami çatısında gerekli ahşap değişimleri yapılmış kurşun kaplama yenilenmiştir. Kirpi saçaklar onarım görmüştür.
Harim kısmı, muhdes çiniler duvarlardan uzaklaştırılış olup sıva onarımları yapılmıştır. Eski içlikler beton olup alçı malzemeden yeniden içlik imalatı yapılmıştır. Tavan eteklerinde bulunan kalem işleri yapılan raspa uygulamalarıyla açığa çıkarılmıştır. Yapılan raspalar sonucunda dört dönem kalem işine rastlanmıştır. Harim çerisinde bulunan zemin kattaki ahşap taşıyıcı direkler yerlerinden alınarak direk içerisine konulan paslanmaz profil malzeme ile güçlendirilmiş taşıyıcılar ile değiştirilmiştir. Özgün ahşap füruşların konservasyonları yapılmıştır. Çıkan bezemelere canlandırılmıştır.Pencere yanlarında yer alan tuğla ve betondan oluşturulmuş söveler ahşaptan imal edilmiş söveler ile değiştirilmiştir. Tüm ahşap malzemelerde ihtiyaç doğrultusunda konservasyon yapılmıştır.
Güçlendirme, cami beden duvarlarında kireç esaslı enjeksiyon yapılmıştır.
Minare, uygulama öncesi petek kısmı oldukça kötü durumda olan minare sökülmüş, projesine uygun olarak yeniden örülerek külah kısmı ile bitirilmiştir.
Avlu, revize restorasyon projesine uygun olarak avlunun bir kısmında ortaya çıkan döşeme tipine göre diğer kısımlarda taş döşenerek tamamlama yapılmış olup onaylı projeye göre tuvaletler yapılmıştır. Özgün mermer şadırvan teknesi değerlendirilerek özgün yerinde tespit edilen kaide üzerine yerleştirilmiştir. Sarnıçta raspa, çürütme tümleme çalışmaları yapılmış üst kurşun örtüsü yapılmıştır. Avluda yer alan cami giriş kapısı önündeki ağaç etrafına duvar örülerek üzeri oturma birimi ile kaplanmıştır. Hazirelerde gerekli temizlik çalışmaları yapılmış çıkan yeni taşlar uygun yerlerde sergilenmiştir.
