Debbağlar Camii (Tabaklar Camii veya Konyalı Biraderler Camii)

Cami, Tabaklar Camii Sokağı'ndadır. Hadîka yazarı şu bilgiyi vermektedir: "Bânileri, Hacı Ferhat ve biraderi Hacı Mehmet namında kimselerdir. Vatan-ı aslileri Konya olup İstanbul'a geldiklerinde Üsküdar'da vaki Valide-i Atik Camii şeriŞ binası zamanına tesadüf etmekle bunlar dahi bazı hizmetlerde bulunup, camiin yapımı tamam oldukta artan malzemeyi istida ile Valide Sultan'dan istemişler ve böylece aldıkları izin üzerine Tabaklar Camii'nin binasına muvaffak olmuşlardı r. Bu mescidin yapımı, Valide Sultan Camii'nin tamamlanmasından dört sene sonra yani 995 (1587) senesindedir. Biraderlerin kabirleri Üsküdar haricinde Seyyid Ahmet Deresi adındaki yerdedir. Tabaklar Mescidi'nin mahallesi vardır." Bu açıklamadan da anlaşılacağı üzere, Valide-i Atik Camii'nin artan malzemesi ile evvelâ Kurban Nasuh Camii ve sonra da bu Tabaklar Mescidi inşa olunmuştur. (Kurban Nasuh ve Salih Efendi camii bahislerine bakınız.) Valide-i Atik Camii yapımına 1571 tarihinde başlanmış ve 1583 senesinde bitirilmiştir. Fakat cami ibadete açılmadan ilâve kısmının inşaatı başlamış ve bu da 1589 yılında bitirilmiştir. (Valide-i Atik Camii bahsine bakınız.) Cami, 1218 (1803) tarihinde onarılmıştır. Mabedin duvarları taştan olup sağ taraftaki kısa minaresi tuğladandır. Üzeri çimento ile sıvanmıştır. Camiin çatısı ahşaptır. Sokağa açılan avlu kapısı üzerinde güneş şualı oval bir mermer taşa ayet yazılmıştır. Avluya iki üç basamakla inilmektedir. Hiç bir yerinde devrinden kalma kitâbesi yoktur. Kıble tarafındaki hazîrede, 1286 (1869)'da vefat eden Ser-halife-i meczüban-ı İlâhî Sadık Baba'nın, 1212 (1797)'de vefat eden İmam Ali Efendi'nin ve 1139 (1726)'da vefat eden Abdullah Efendi'nin kabirleri vardır. Cami ismini, Tabaklar Meydanı'nın yanından akan dereden almıştır. Bu dere kenarında, Valide- i Atik Camii'nin yapımı sırasında camiye akar olmak üzere "12 bab debbağhane kârhanesi" inşa edilmişti. Camiin civarında, 995 (1587) tarihinde Darüssaâde Ağası Mehmet Ağa tarafından yaptırılmış bir çeşme ile namazgâh, Bedevi Tekkesi, Hüseyin Baba'nın türbesi ile Balcı Ahmet Dede'nin türbesi bulunmaktadır. Mabet 1393 (1973)'te şimdiki şekliyle onarılmıştır.