Beylerbeyi Camii

Beylerbeyi Camii, Boğaziçi'nin Anadolu yakasında, Beylerbeyi iskelesinin önündeki meydanın doğusunda, tam deniz kıyısında yer almaktadır. Caminin bulunduğu yerde daha önce İstavroz Sarayı'nın hırka-i şerif dairesi bulunmaktaydı. Bu saray 18.yy. ortalarında yıktırılmış ve daha sonra yerine 1.Abdülhamit (hd 1774-1789) tarafından, Beylerbeyi Camii yaptırılmıştır. İnşaata 3 Nisan 1777'de başlanmış, caminin açılış töreni ise 15 ağustos 1778 de yapılmıştır. Yapının 1192-1778 de inşa edildiğini belirten 3 kitabesi vardır. Bu kitabelerden dış kapı üzerinde bulunan caminin 1. Abdülhamit'in annesi Rabia Sultanın anısına yaptırıldığını belirtmektedir. Yapı 1810 - 1811 de bir değişikliğe uğramış 2.Mahmut'un (hd 1808-1839) buyruğuyla son cemaat yeri değiştirilerek yeniden yapılmıştır. Bu arada minaresi yıkılarak iki yeni minare inşa edilmiştir. 2.Mahmut ayrıca bir muvakkithane ile deniz kıyısından dört cepheli çeşme yaptırmış. Caminin önündeki rıhtımı genişleterek duvarla çevreletmiştir. Beylerbeyi Camii 1969 esaslı bir onarım görmüştür. 13 Mart 1983 gecesi bitişiğindeki İsmail paşa yalısından çıkan yangın Beylerbeyi Camii ahşap kubbesini yanarak çökmesine neden olmuş ve cami kısmen hasar görmüştür. Beylerbeyi Camii vakıflar idaresince tamir edilerek 29 Mayıs 1983 de tekrar ibadete açılmıştır. Beylerbeyi camiinin mimari Mehmet Tahir Ağa, bina emini ise Şehremini Hafız el - Hac Mustafa efendidir. Mustafa Efendi aynı zamanda 1.Abdülhamit'in bahçe kapıda yaptırdığı türbe, medrese, kütüphane, mescit, imaret, sıbyan mektebi, sebille üç çeşme ile sıra dükkânlardan meydana gelen külleyeninde bina eminidir. Zaten bazı yazarlar Beylerbeyi Camii 1.Abdülhamit'in bahçe kapıda kurduğu külliyenin doğal bir devamı saymaktadırlar. Beylerbeyi camii ile birlikte yapılan hamam ve sıbyan mektebinde bu külliyenin parçaları olarak değerlendirilmektedir.