Bornoz'un tarihçesi

Banyodan sonra giyilen havlu elbise birçok eve çocuk ihtiyacı olarak girdi. Ama Refia Sultan’ın terekesinin de gösterdiği gibi İstanbul’da 19. Yüzyılın ikinci yarısında bornoz belirli bir kesimin kullanımına girmişti.

OSMANLICA BORNÜS

Bornoz aslında Arapça “burnus”tan gelir ve kukuletalı maşlahtır; Osmanlıcada ‘Bornüz’ ve ‘Bürnüs’ biçimiyle kollu, başlıklı hamam havlusu anlamı yanında, Arapların üste giydikleri giysi ve bir çeşit kadın yeldirmesi anlamıyla da bulunur.

BEYAZ BURNUZLU BEDEVİ

Kuzey Afrika’yla ilişki bulunan gemiciler tarafından İstanbul’a getirilmiştir. Edmondo de Amicis 1875-76’da Galata Köprüsü’ndeki kalabalığın çeşitliliğin anlatırken ‘beyaz burnuzlu Bedevi” de saydıkları arasındadır.

ARAP MANTOSU

Fransızcaya “burnous” olarak 1556’da girdi. 1830’da halen “Manteau d’Arabe” (Arap Mantosu) anlamını koruyordu. Eskiden Malta şövalyelerinin giyimi iken 1814’te saptandığı gibi banyo kıyafeti haline de gelmeye başlamıştı. Türkçenin tarihi sözlüğü olmadığı için bornozun banyoda kullanılmaya başlamasında Fransız etkisi olup olmadığını saptayamıyoruz. Ama Bursa havlu ve bornozları her zaman meşhurdu.