Ebû Mansûr el - Mâtürîdî ve Te'vîlâtü'l - Kur'ân Sempozyumu

Marmara Üniversitesi ve Ümraniye Belediyesi, 2-3 kasım tarihleri arasında büyük sünni kelam alimi ve Mâtürîdî mezhebinin imamı Ebû Mansûr el-Mâtürîdî’nin (ö. 333/944) Kur’ân-ı Kerim’i tefsir ettiği büyük eseri Te’vîlâtü’l-Kur’ân‘ı konu alan bir sempozyum düzenliyor.

Marmara Üniversitesi ve Ümraniye Belediyesi, 2-3 kasım 2018 tarihleri arasında düzenlediği Ebû Mansûr el - Mâtürîdî ve Te'vîlâtü'l - Kur'ân Sempozyumunu Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Prof. Dr. Raşit Küçük Konferans Salonunda gerçekleştirecek.

Sempozyumda İmam Mâtürîdî’nin Te’vîlâtü’l-Kur’ân‘daki kelami, felsefi ve fıkhi görüşleri, tefsir yöntemi, hadis ve rivayetleri ele alış tarzı, tasavvuf ve ahlaki konulara yaklaşımı ve daha birçok konu ele alınacak.

Ebû Mansûr el - Mâtürîdî kimdir?

Ebu Mansur Muhammed bin Muhammed bin Mahmud el-Maturidî, Semerkant şehrinin Matürid Köyünde doğdu. Hicri 238 (M. 853)’de doğduğu kabul edilen Maturidi’nin ölüm tarihi 333 (M. 944)’tür.

Ehl-i sünnet vel-cemaatın kelâm ilmindeki reisleri iki zattır. Bunlardan birisi Hanefi, diğeri Şafiî’dir. Hanefi olanı, Ebu Mensur Maturidî, Şafiî olanı ise Ebü’l Hasen el-Eş’ari’dir.

Her ikisi de bidat ve dalâlet fırkalarına karşı Ehl-i sünnet itikadını savunmuşlar, ispat etmişler ve anlatmışlardır. Aralarında ilmi noktada bazı içtihat farkları vardır. Fakat bu farklar temelde değildir. Temelde her ikisi de Ehl-i sünnettirler ve temel fikirlerde birleşmişlerdir. İmam Maturidî, İmam-ı Azam Ebu Hanife’den naklen gelen inanç ve itikat bilgilerini ispat etti ve kitaplara geçirdi.

İslâm dünyasında hicrî ikinci asırdan itibaren bir taraftan akla dayanan felsefî ilimler tercüme ve telif yoluyla yayılırken, diğer yandan yine aklı ifrat derecede ön planda tutan Mutezile ortaya çıkmış ve görüş ve kanaatlerini yaymaya başlamıştı. Buna karşılık itikat ve inanç konularını doğru biçimde ortaya koymak için yeni izah tarzlarına ihtiyaç vardı. Bu yeni izah tarzları nakle bağlı kalmakla birlikte akla da ehemmiyet vermeliydi. İşte farklı bölgelerde yetişen İmam Maturidî ile Ebu Hasan el-Eş’ari ehlisünnetin kelâm ilmini oluşturmuş, ehl-i sünnet itikadını dalâlet fırkalarına karşı korumuşlardır.

İmam Maturidî Samaniler devletinin hâkim olduğu bir coğrafyada yetişti. Samaniler devleti (389 / 999) yıkılıncaya kadar ilim adamlarını korumuş ve onlara destek olmuştur. İmam Matüridî tahsilindeki ilmi silsile itibariyle İmam-ı Azam Ebu Hanife’nin görüşlerine ve onun mezhebine uyarak İmam-ı Azam’ın nakil yanında akla da büyük önem veren tutumunu benimsemiştir. Semerkant ve civarında Karamitiler, Şiîler ve Mu’tezile Mezhebiyle mücadele etmiş ve büyük başarılar elde etmiştir. Doğuda Mutezile ile Matüridî mücadele ederken, çağdaşlarından el-Eş’ari de aynı zamanda Irak’ta Mutezile ile mücadele etmiştir.